Wirusy istniały na świecie od zarania dziejów. Choroby wirusowe rozprzestrzeniają się bardzo szybko i są realnym zagrożeniem dla ludzkiego zdrowia. Obecnie najgroźniejszym wirusem, z jakim mierzy się cały świat, jest SARS-CoV-2. W dobie szalejącej na całym globie pandemii dużym zainteresowaniem cieszą się wszelkie skuteczne metody zwalczania oraz hamowania transmisji wirusów. Jedną z nich jest używanie generatorów ozonu nazywanych ozonatorami w celu przeprowadzenia gruntownej dezynfekcji zamkniętych pomieszczeń.
Czym tak właściwie są wirusy i jak się rozprzestrzeniają?
Wirusy to mikroskopijne cząstki z pogranicza świata ożywionego i nieożywionego. Nie mają budowy komórkowej, więc nie potrafią autonomicznie się namnażać. Aby to robić, muszą korzystać z organizmów gospodarzy. Do replikacji wykorzystują komórki swoich żywicieli, co doprowadza do rozwoju wielu niebezpiecznych chorób w ich organizmach. Wirusy mogą atakować różnorodne komórki – zwierzęce, roślinne, grzybowe, a nawet bakteryjne.
Większość wirusów dostaje się do organizmu żywiciela drogą kropelkową (przez błony śluzowe układu oddechowego) albo wykorzystując powstanie mikrourazów (np. przez uszkodzoną skórę). Niektóre choroby wirusowe są przenoszone drogą płciową, a inne mogą dostawać się do organizmu gospodarza nawet przez łożysko lub z mlekiem matki. Czasami zakażenia są spowodowane pośrednictwem tzw. wektorów, czyli organizmów roznoszących wirusy (np. komary, muchy czy kleszcze).
Jak ozon oddziałuje na wirusy?
Ozon to alotropowa odmiana tlenu, która ma silne działanie aseptyczne i toksyczne, dlatego jest wykorzystywany do dezynfekcji wody oraz powietrza. Ozonator to urządzenie wytwarzające ozon. Jeżeli osiągnie on odpowiednio wysokie stężenie w pomieszczeniu, skutecznie zabija bakterie, wirusy, grzyby, pleśnie, roztocza oraz wszelkie alergeny. Oczyszcza zarówno powietrze, jak i wszystkie powierzchnie przedmiotów i mebli znajdujących się w ozonowanym pomieszczeniu. Dzięki swojej gazowej postaci dociera nawet do najbardziej ukrytych i trudno dostępnych zakamarków.
Ozon ma silne działanie utleniające, dlatego w czasie ozonowania uszkadza płaszcz białkowy wirusa (zawiera on dużo lipidów, które są niezwykle wrażliwe na działanie ozonu i szybko wchodzą z nim w reakcję) i dociera do jego wnętrza, w którym znajduje się kwas nukleinowy. Następnie uniemożliwia dzielenie się pojedynczej nici RNA na dwie części, co skutkuje zahamowaniem namnażania się wirusa. W ten sposób wirus nie może się dalej replikować.
Ozonowanie jest obecnie najskuteczniejszą metodą walki z bakteriami, wirusami i grzybami. Udowodniono, że dzięki swoim silnym właściwościom utleniającym niszczy zarówno formy wegetatywne, jak i przetrwalnikowe drobnoustrojów. W badaniach wykazano, iż wysokie stężenie ozonu w pomieszczeniach pozwala skutecznie wyeliminować z nich bakterie i wirusy takie jak np.: Polio, Norwalk, parowirusy, wirus HAV, HBV oraz SARS-CoV-2. Ozon niszczy ich otoczkę lipidową, sprawiając, że stają się nieszkodliwe.