Dymy i pyły metali oraz ich związków unoszące się w powietrzu w wielu zakładach pracy stanowią realne zagrożenie dla zdrowia pracujących w nich ludzi. Wdychanie ich uszkadza drogi oddechowe oraz inne narządy (np. serce czy mięśnie), osłabia działanie systemu odpornościowego, a także wpływa negatywnie na metabolizm ogólnoustrojowy. Pyły aluminium powstają podczas jego obróbki, dlatego najbardziej narażeni na ich negatywne oddziaływanie są pracownicy przemysłu metalurgicznego i spawacze.
Czym grozi wdychanie pyłów aluminium?
Codzienna ekspozycja zawodowa na pyły aluminium może stać się przyczyną rozwoju poważnej choroby nazywanej pylicą aluminiową. Może ona doprowadzić do zwłóknienia płuc, które objawia się dusznościami na wydechu, uciążliwym, suchym kaszlem oraz bólem i trzaskami w klatce piersiowej. Pracownicy narażeni na wdychanie pyły i dymu aluminium skarżą się na różne problemy związane z układem oddechowym. Najczęściej są to zapalenia i proteinoza pęcherzyków płucnych, astma, przewlekłe zapalenie oskrzeli lub śródmiąższowe zapalenie płuc z obecnością ziarniaków.
W jaki sposób można zabezpieczyć pracowników przed negatywnym oddziaływaniem pyłów i dymów aluminium?
Pracownicy szczególnie narażeni na wdychanie pyłów i dymów aluminium to spawacze, ślusarze i osoby zajmujące się szlifowaniem i polerowaniem metali. Aby zapewnić im odpowiednią ochronę, należy wyposażyć zakład w odpowiednie urządzenia odciągowo-filtracyjne, które są zaprojektowane z myślą o filtracji pyłów spawalniczych, szlifierskich i polerskich. Wychwytują i usuwają one pyły i gazy powstające podczas pracy, które unoszą się i rozprzestrzeniają w powietrzu. Mogą być to odciągi miejscowe przeznaczone do oczyszczania powietrza nad jednym stanowiskiem pracy, wielostanowiskowe odciągi filtracyjne albo urządzenia filtrowentylacyjne.
Jakie są podstawowe rodzaje urządzeń odciągowo-filtracyjnych?
Odciągi miejscowe to np. przegubowe ramiona odciągowe, które można ustawić precyzyjnie nad miejscem szlifowania lub spawania. Takie odciągi mogą pracować samodzielnie z własnym wentylatorem albo w grupie odciągów miejscowych, które są podłączone do magistrali z wentylatorem centralnym. Innym rozwiązaniem są specjalne stanowiska szlifiersko-spawalnicze, które mogą współpracować z wentylatorem wyciągowym lub z urządzeniem filtrowentylacyjnym. Aby urządzenia odciągowo-filtracyjne zapewniały pracownikom bezpieczne warunki pracy, muszą być optymalnie dopasowane do rodzaju obrabianego materiału, stężenia pyłów w powietrzu oraz sposobu, w jaki rozchodzą się one w przestrzeni. Kolejną istotną kwestią jest typ zastosowanych filtrów, przepustowość całego systemu oraz odpowiednio dobrane końcówki i węże służące do zasysania zanieczyszczonego powietrza.
Jak przebiega proces filtracji powietrza z pyłów aluminium?
Filtracja pyłów aluminiowych z powietrza składa się z kilku etapów. Efektywne oddzielanie pyłów aluminium od reszty gazów przebiega w następujący sposób:
1. zasysanie zanieczyszczonego powietrza do urządzenia,
2. wprawienie zanieczyszczonego powietrza w ruch,
3. łączenie ziaren pyłu aluminium w większe grupy,
4. separowanie pyłu,
5. oddzielenie pyłu z mieszaniny,
6. ponowne wprowadzenie oczyszczonego powietrza do zakładu pracy.
